Συνέντευξη με τον Γιώργο Τσιβελέκο "Ο επιμένων έρωτας νικά"

Ποίηση είναι το πιο γλυκό και βαθύ κομμάτι της καρδιάς αποτυπωμένο με λέξεις στο χαρτί…» Αυτό θα έλεγα εγώ κι ο Γιώργος Τσιβελέκος έρχεται να μας το επιβεβαιώσει με την ποιητική του συλλογή «Ο επιμένων έρωτας νικά» που είναι γεμάτη από εικόνες, αρώματα, αισθήματα, έρωτα κι αγάπη.

Ας γνωρίσουμε λοιπόν καλύτερα τον Γιώργο και τα ποιήματα του που μιλάνε στην ψυχή μας.

Γιώργο από που κατάγεσαι και με τι ασχολείσαι.

Γεννήθηκα τον Δεκέμβριο του 1997 στο Μαρούσι της Αττικής και μεγάλωσα μέχρι τα οχτώ μου χρόνια στη Νίκαια, εκεί που μεγάλωσαν κι οι γονείς μου. Οπότε, μπορούμε να πούμε πως είμαι Αθηναίος και πιο συγκεκριμένα Νικαιώτης. Από το 2005 κι έπειτα, διαμένω μόνιμα στην εξοχική Ανάβυσσο. Αυτό το διάστημα συνεχίζω τις σπουδές μου, σε μεταπτυχιακό πια επίπεδο, στον τομέα της Λογοτεχνίας και Γλωσσολογίας με το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου με τη σύμπραξη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Παράλληλα, ασχολούμαι με μια χειρονακτική εργασία και θέλω να μοιραστώ μαζί σας ότι από τον προηγούμενο μήνα έχω τη χαρά να επιμελούμαι τα βιβλία δύο φίλων μου. Και μιας που το αναφέρω, θα ήθελα να τους ευχαριστήσω που μου εμπιστεύτηκαν τα έργα τους πριν πάρουν τον δρόμο της έκδοσης. Ξέρουν εκείνοι.

Είσαι ένα πολύ νέο παιδί και παρόλα αυτά κρύβεις έναν μεγάλο ποιητικό θησαυρό στην καρδιά σου. Πότε και πως άρχισες να γράφεις τα δικά σου ποιήματα;

Η ποίηση δεν έχει όριο ηλικίας. Γι' αυτό και βλέπουμε να γράφουν ποίηση άνθρωποι όλων των ηλικιών, από ένα παιδί μέχρι έναν ηλικιωμένο. Εγώ ξεκίνησα να γράφω τα δικά μου ποιήματα ξαφνικά και εντελώς απρόσμενα και μάλιστα με πολύ μεγάλη συχνότητα, πριν τρία μόλις χρόνια. Φαίνεται πως υπήρχε μέσα μου παγιδευμένο και καταπιεσμένο αρκετό ψυχικό φορτίο που ζητούσε να απελευθερωθεί. Έτσι, έγραψα το πρώτο μου ποίημα από ανάγκη έκφρασης και απελευθέρωσης των όσων ένιωθα. Όταν ανακάλυψα πόσο με λύτρωνε, με αποφόρτιζε, με ανακούφιζε και ταυτόχρονα με γέμιζε με κάτι άλλο ωραίο και πλούσιο κι ένιωθα σαν να βρισκόμουν ασφαλής μέσα σε ένα καταφύγιο ή σ' ένα απάνεμο λιμάνι όπου η ασχήμια της κοινωνίας δεν με άγγιζε πια, μου έγινε συνήθεια. Βέβαια, πρέπει να πω κι ότι από αρκετά μικρός μου άρεσε να διαβάζω λογοτεχνία και θαύμαζα τους συγγραφείς. Λένε πως προσπαθείς να μοιάσεις σε αυτούς που θαυμάζεις. Ίσως λοιπόν κι από αγάπη και θαυμασμό προς τη λογοτεχνία αυτήν καθαυτήν και τον πλούτο που προσφέρει να θέλησα να ασχοληθώ κι εγώ ενεργά, κι έχοντας και τα απαραίτητα ψυχοπνευματικά εφόδια να συνέβη πράγματι. Πάντως, αν έλεγα ότι ήθελα να γράψω κάτι όσο ήμουν μικρότερος, αυτό ήταν το μυθιστόρημα. Δεν φανταζόμουν με τίποτα πριν πέντε χρόνια ότι στο άμεσο μέλλον θα έγραφα ποίηση. Μάλιστα, το περίεργο είναι κι ότι δεν διάβαζα τόσο ποίηση όσο διαβάζω από τότε που ξεκίνησα να γράφω κι εγώ.

Ποιοι είναι οι ποιητές που σου αρέσει να διαβάζεις; 

Έχοντας διαβάσει τα άπαντα των περισσότερων μεγάλων μας ποιητών, πλέον προτιμώ να δίνω ευκαιρίες σε σύγχρονους και νέους ποιητές να συστηθούν και μου αρέσει πράγματι να τους διαβάζω, γιατί η ποίησή τους είναι πιο οικεία αφού δεν μας χωρίζει η λίγο έως αρκετά διαφορετική εποχή, όπως συμβαίνει με τους παλαιότερους ποιητές μας, και γιατί όλως περιέργως, ενώ έχουν ειπωθεί τόσα και τόσα πράγματα από την αρχαιότητα έως σήμερα, έχουν κι εκείνοι να πουν καινούργια, διαφορετικά και σημαντικά πράγματα με νοήματα και τα λένε χρησιμοποιώντας λέξεις και φράσεις με ιδιαίτερη εννοιολογική βαρύτητα και αξιακό περιεχόμενο. Και πολλές φορές με πρωτότυπους τρόπους. Δεν μπορώ να μην αναφέρω για παράδειγμα την Αρετή Γουργιώτου τη Φυκόεσσα με τις τρεις εξαιρετικές κατ' εμέ και βραβευμένες ποιητικές της συλλογές. Ακόμη, τώρα τελευταία έχω αρχίσει να εξερευνώ και την ξένη ποίηση. Για παράδειγμα, πριν λίγες μέρες πρόσθεσα στη βιβλιοθήκη μου τα άπαντα του T. S. Eliot και του Thomas Bernhard.

Τι είναι αυτό που σε εμπνέει για να ξεκινήσεις να γράφεις; Επηρεάζεσαι μόνο από τα δικά σου αισθήματα;

Το έναυσμα για να εμπνευστώ και να γράψω ένα ποίημα μπορεί να μου το προσφέρει ένα έργο τέχνης, όπως ένας πίνακας ζωγραφικής, μια φωτογραφία, ένα τραγούδι, μια ταινία, ένα βιβλίο, μια θεατρική παράσταση κ.α. Επίσης, κάποιο όνειρο, κάποια επιθυμία, οποιαδήποτε σκέψη μπορεί να κάνω, οτιδήποτε ακούσω από άλλους ανθρώπους. Σχεδόν από τα πάντα μπορεί να εμπνευστεί κανείς. Το θέμα είναι πότε θα νιώσει ότι αυτό χαρακτηρίζεται από κάτι το ποιητικό και θα θελήσει να το αποτυπώσει στο χαρτί. Και βεβαίως, άλλος ένας παράγοντας κι ίσως ο σπουδαιότερος είναι το αίσθημα και το συναίσθημα. Χωρίς την ευαισθησία που έχω την εντύπωση ότι με διακατέχει και όπως μου λένε όσοι με γνωρίζουν, πιστεύω πως δεν θα είχα γράψει ποίηση. Και φυσικά, κάποιος που είναι ευαίσθητος δύσκολα δεν θα συναισθανθεί, δεν θα κατανοήσει τον άλλο και δεν θα επηρεαστεί. Επομένως, όχι, δεν επηρεάζομαι μόνο από τα δικά μου αισθήματα. Επηρεάζομαι και από των διπλανών μου. Ακόμη και από το συλλογικό αίσθημα που βιώνουμε ως κοινωνία, μιας και ως κοινωνιολόγος οφείλω να το αφουγκράζομαι. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω γράψει ποιήματα με αφορμή διάφορα κοινωνικά περιστατικά.

«Ο επιμένων έρωτας νικά». Η πρώτη σου ποιητική συλλογή. Περίγραψέ μας το ταξίδι της μέχρι να φτάσει στην έκδοσή της. 

«Ο επιμένων έρωτας νικά» είναι το πρώτο μου πνευματικό παιδί που πήρε σάρκα κι οστά και νιώθω πραγματικά πολύ χαρούμενος κι ευλογημένος που κατάφερα να πραγματοποιήσω και να υλοποιήσω ένα όνειρό μου. Η αλήθεια είναι πως η πρώτη μου ποιητική συλλογή αποτελείται ως επί των πλείστων κι από τα πρώτα ποιήματα που ξεκίνησα να γράφω χρονικά. Ωστόσο, δεν έγραφα μόνο ερωτικά, με αποτέλεσμα να βρίσκονται στα αρχεία μου ανακατεμένα με κοινωνικά, φιλοσοφικά κ.α. κι έτσι να μην υπάρχει ένα μέτρο σύγκρισης. Ωστόσο, όταν κάποια στιγμή σταμάτησα να γράφω νέα ποιήματα και βρέθηκε κι ο κατάλληλος χρόνος με την πρώτη καραντίνα για να ασχοληθώ πιο σοβαρά με τα ήδη υπάρχοντα και να τα επιμεληθώ, παρατήρησα ότι τα ποιήματα που έπειτα συμπεριλήφθηκαν στη συλλογή μου, τοποθετημένα στην κατάλληλη σειρά, δεν αποτελούσαν απλώς μια ενότητα, αλλά έφτιαχναν και μια ολόκληρη ερωτική ιστορία με αρχή, μέση και τέλος, η οποία είναι αυτό ακριβώς που δηλώνει κι ο τίτλος. Ένα ερωτικό ταξίδι που με επιμονή από την πρώτη στιγμή με τα «Ερωτικά καλέσματα» που είναι το πρώτο κεφάλαιο, τις «Προσπάθειες» και τις «Υποσχέσεις» στη συνέχεια, βαδίζει τελικά προς τη νίκη, «Επιτέλους μαζί». Όλη αυτή η ατμόσφαιρα των ποιημάτων σε μια δύσκολη περίοδο που βιώναμε και βιώνουμε ακόμη λόγω της πανδημίας, μου θύμισε πως ο επιμένων νικά στο τέλος και πως δείχνοντας υπομονή, επιμονή και μαχητικότητα για το καλύτερο, όλα πηγαίνουν καλά εν τέλει. Έτσι, σε ένα σκοτεινό κλίμα, ένα φωτεινό μήνυμα με αφορμή τον έρωτα, θεώρησα ότι ήταν η κατάλληλη συγκυρία για να διαδοθεί και κάπως έτσι βρήκα το θάρρος να προχωρήσω στην έκδοση της πρώτης μου ποιητικής συλλογής, η οποία έγινε από μια πολύ ζέστη και ανθρώπινη βιβλιοφωλιά, τις εκδόσεις Οσελότος.

«Λιακάδα». Ένα μικρό κι αγαπημένο μου ποίημα που κρύβει ένα μεγάλο νόημα. Τελικά πρέπει να ξέρουμε οι ίδιοι πως να φέρουμε τη λιακάδα στη ζωή μας; 

Έτσι ακριβώς. Και πρέπει να θυμόμαστε πάντα πως για να το πετύχουμε αυτό, θέλουμε μόνο αγάπη κι αθωότητα και τίποτε άλλο.

«Για σενα». Ένα δυνατό ποίημα. Είναι ικανές οι λέξεις να συγκινήσουν μια καρδιά και να τη φέρουν ξανά κοντά σε κάποιον;

Αν δεν πίστευα στη δύναμη των λέξεων, ίσως και να μην έγραφα ποίηση. Φυσικά και πιστεύω πως οι λέξεις είναι ικανές να συγκινήσουν μια καρδιά και να τη φέρουν ξανά κοντά σε κάποιον, αρκεί να είναι αληθινές. Αρκεί όταν προφέρονται να δηλώνουν τα πραγματικά εσωτερικά συναισθήματα. Εξάλλου, με τις λέξεις δεν επιτυγχάνεται η καλύτερη επικοινωνία όταν κάποιοι προσπαθούν να συννεονηθούν;

Τι περιμένει ο Γιώργος από τον έρωτα; Συνδυάζεται ο έρωτας με τη λογική; 

Ο Γιώργος περιμένει από τον έρωτα όλα αυτά που υπόσχεται το ποιητικό υποκείμενο στο κεφάλαιο «Υποσχέσεις» στη μορφή στην οποία έχει βρει τονέρωτα. Ο έρωτας είναι ένα από τα πιο δυνατά και συγκλονιστικά συναισθήματα που μπορεί να νιώσει ο άνθρωπος. Όταν προσθέτουμε λογική στα συναισθήματά μας, τα μετριάζουμε. Η λογική χρειάζεται στα αρνητικά συναισθήματα, όπως είναι η ζήλια, ο θυμός, το μίσος, η κακία κ.α., για να μετριαστούν και να μην επέλθουν άσχημα αποτελέσματα. Στον έρωτα όμως, η λογική δεν έχει να προσφέρει κάτι, παρά μόνον να του αφαιρέσει αυτήν τη θεμιτή ροπή προς την υπερβολή και το απόλυτο που τον διακατέχει και να τον εκλογικεύσει, σκοτώνοντας του έτσι τη μαγεία. Επομένως, η λογική πιστεύω πως δεν ταιριάζει στον έρωτα, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει και πως δεν χρειάζεται κιόλας κάποιες φορές να φερθούμε με διακριτικότητα, ψυχραιμία και λογική προκειμένου να μην τον χάσουμε.

Ξέρω πως κάθε ποίημα είναι ένα κομμάτι της καρδιάς σου. Ποιο είναι όμως αυτό που αγαπάς ιδιαίτερα; 

Πραγματικά μου είναι πολύ δύσκολο να τα ξεχωρίσω. Πόσο μάλλον να διαλέξω μόνο ένα. Μου είναι αδύνατον. Κάθε ποίημά μου δεν είναι απλώς ένα κομμάτι της καρδιάς μου. Είναι κάθε φορά η καρδιά μου ακουμπισμένη στο χαρτί. Πάντως, τα δύο ποιήματα που ανέφερες κι εσύ είναι κι εμένα από τα πιο αγαπημένα μου. Κι ίσως να μπορώ να προσθέσω και το ποίημα «Το δικό μου σ' αγαπώ».

Θα περιμένουμε να διαβάσουμε ακόμα μια ποιητική συλλογή από εσένα ή κάτι διαφορετικό;

Με πολύ ενθουσιασμό, απίστευτη χαρά και τεράστια κι ειλικρινή ευγνωμοσύνη προς όσους επέλεξαν να διαβάσουν την πρώτη μου συλλογή, ενώ υπάρχουν εκατομμύρια άλλα βιβλία, αλλά και σε όσους ενδεχομένως τη διαβάσουν στο μέλλον και περιμένουν να διαβάσουν και κάτι άλλο από εμένα, έχω να αποκαλύψω πως έχω ετοιμάσει ήδη τη δεύτερη ποιητική μου συλλογή με πολύ μεράκι, η οποία θα πάρει τον δρόμο της έκδοσης πολύ σύντομα. Επίσης, δεν αποκλείω το κάτι διαφορετικό για το λίγο πιο μακρινό μέλλον -να είμαστε πάνω από όλα υγιείς-, το οποίο μάλλον θα είναι ένα παιδικό μυθιστόρημα.

Γιώργο σε ευχαριστώ πολύ! Σου εύχομαι κάθε επιτυχία!

Βιογραφικό: 

Ο Γιώργος Τσιβελέκος γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1997 στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών Αθηνών. Έχει παρακολουθήσει πληθώρα σεμιναρίων, ημερίδων και επιμορφωτικών προγραμμάτων, μεταξύ των οποίων για την Εγκληματολογία στο Εργαστήριο Αστεακής Εγκληματολογίας Παντείου Πανεπιστημίου, όπου και ήταν συνεργάτης και μέλος της οργανωτικής επιτροπής των σεμιναρίων «Έγκλημα και Κινηματογράφος» για δύο χρόνια, την Ψυχολογία, τη Δημιουργική Γραφή και την Εικονογράφηση.

Συνεχίζει τις σπουδές του στον τομέα της Λογοτεχνίας και Γλωσσολογίας με το Διαπανεπιστημιακό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου με τη σύμπραξη του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.

Το ποίημά του «Επίγειος παράδεισος» και το διήγημά του «Στο άγνωστο» έχουν διακριθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς. Το διήγημά του «Η κληρονομιά» έχει συμπεριληφθεί στην ψηφιακή συλλογή διηγημάτων «Ταξίδια από χαρτί», η οποία είναι διαθέσιμη στην Ανοικτή Βιβλιοθήκη. Κατά καιρούς, δημοσιεύονται ποιήματα και διηγήματά του σε διάφορους ιστότοπους. «Ο επιμένων έρωτας νικά» είναι η πρώτη του ποιητική συλλογή και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οσελότος.

Συνέντευξη Ζωή Κοντόγιαννου